6 lessen die de kerk kan leren van de grensoverschrijdende situaties bij The Voice.
Het SEM-bestuur zoekt een penningmeester.
Naast het kunnen uitvoeren van de typische zaken als
- het opstellen en bewaken van de begroting,
- het (laten) innen van de deelnemersbijdragen,
- het doen van betalingen namens de stichting,
- het opstellen van een jaarrekening
- en het laten controleren van de financiële administratie en de jaarrekening
zoekt SEM een bestuurslid die goed bekend is met de evangelische wereld en het liefst deze ook representeert. Een bestuurslid bij SEM weet digitaal, ‘in de cloud’, te werken en neemt proactief en zelfstandig zijn rol als penningmeester waar.
Voor de uitvoering wordt samengewerkt met een boekhouder. De rol van penningmeester hoeft in die zin geen zware extra belasting te zijn.
We vergaderen ongeveer 6 avonden per jaar. Daarnaast hebben we ongeveer 2 x per jaar ontmoetingen met medewerkers/vrijwilligers.
Afgelopen december mocht SEM een nieuwe secretaris benoemen in de persoon van Marloes Wiltjer. Tijd voor een nadere kennismaking met haar rol in het bestuur.
Je bent nu een half jaar bezig als Secretaris. Hoe bevalt het tot nu toe?
Goed! Na een korte, maar intensieve inwerkperiode ben ik inmiddels helemaal 'in the running'. In de eerste periode was het een beetje aftasten over de vraag op welke manier ik aan mijn bestuursfunctie als secretaris - anders dan het simpelweg beantwoorden van inkomende e-mails - invulling wilde geven, maar samen met de input van de andere bestuursleden heb ik mijn draai daarin goed gevonden. Ik doe dat bijvoorbeeld door actief mee te denken met (kandidaat-)deelnemers over de vraag hoe zij 'aan de voorkant', d.w.z. voordat daadwerkelijk situaties van machtsmisbruik ontstaan, waarborgen kunnen inbouwen om machtsmisbruik door leidinggevenden te voorkomen. Dat vind ik persoonlijk het mooiste deel van mijn werkzaamheden!
Wat maakt dat jij je vrijwillig wilt inzetten voor SEM?
Ik vind het belangrijk dat iedereen zich veilig kan voelen en dat mensen elkaar met respect behandelen. Dat geldt overal, maar al helemaal binnen de kerk. De gemeente is dé plek waar je je geloof mag belijden, waar je gevoed mag worden, maar ook waar je je kwetsbaar opstelt. Juist daarom is het van groot belang dat iedereen zich daar veilig voelt. Helaas is dat in praktijk niet altijd het geval. Ik hoop met deze bestuursfunctie een stukje aan die veiligheid te kunnen bijdragen!
Wat zijn de voornaamste werkzaamheden die je doet?
Als secretaris heb ik eigenlijk twee petten op: ik ben bestuurslid en secretaris. Als bestuurslid denk ik met de andere bestuursleden na over de visie en het beleid van SEM. Dat doen we tijdens de bestuursvergaderingen die regelmatig worden gehouden. Als secretaris beheer ik de mailbox van het bestuur ([email protected]). Waar mogelijk beantwoord ik de vragen direct zelf en zo niet, dan zorg ik dat de berichten terechtkomen bij de daarvoor aangewezen persoon. Dat kan een ander bestuurslid zijn, maar ook bijvoorbeeld onze projectmedewerker Karin Somhorst of de klachtencommissie. Ik probeer e-mails zo snel mogelijk, maar in ieder geval binnen een aantal dagen, te beantwoorden.
Welke vragen en e-mails komen er zoal binnen bij het mailadres?
Een deel van de e-mails betreft vragen van deelnemers over (bijvoorbeeld) wijzigingen in hun gemeentestructuur of het gebruik en de toepassing van de gedragscode. Maar het grootste deel van de e-mails bestaat uit aanvragen van nieuwe deelnemers. Wanneer gemeenten of organisaties aangeven dat ze deelnemer willen worden van SEM, wordt hun aanvraag door twee bestuursleden (waaronder mijzelf) beoordeeld. Na de afronding van het toetsingsproces wordt de gemeente of organisatie definitief bevestigd als deelnemer van SEM.
Hoe zit dat toetsingsproces er verder uit?
Een aanvraag wordt getoetst aan de hand van de statuten, het huishoudelijk reglement en een recent jaarverslag van de aanvrager. Ten behoeve van een uniform toetsingsproces heb ik in de afgelopen tijd een toetsingskader opgesteld. Bij de toetsing bekijken we of de aanvrager valt onder de reikwijdte van SEM én of uit de stukken risico's blijken op machtsmisbruik. In dat laatste geval worden die risico's met de aanvrager gedeeld en wordt actief meegedacht over de beste manier om die risico's te verkleinen. In dat kader doe ik aanbevelingen aan de aanvrager. In veel gevallen gaan (kandidaat-)deelnemers actief aan de slag met die aanbevelingen en leidt het ook daadwerkelijk tot veranderingen. Dat is prachtig om te zien! Wanneer de aanvrager een eigen klachtenregeling heeft, dan wordt ook die klachtenregeling in de beoordeling meegenomen. De klachtencommissie van SEM kijkt of de klachtenregeling voldoende overeenkomt met de klachtenregeling van SEM. Zo wordt ervoor gezorgd dat bij eventuele klagers geen verwarring ontstaat over de vraag waar en wanneer ze nu eigenlijk terecht kunnen met hun klacht.
Wat wil je verder nog aan de lezers kwijt?
Zowel in mijn werk voor SEM als in mijn baan als jurist zie ik hoe belangrijk het is dat organisaties de mogelijkheid waarborgen om extern te spreken over ongewenste voorvallen, juist wanneer die voorvallen plaatsvinden in de relatie met een leidinggevende. Ik vind het zó mooi dat gemeenten en (christelijke) organisaties deze taak toevertrouwen aan SEM en op die manier willen bevorderen dat mensen zich binnen de kerk en op het werk veilig voelen en ik ben dankbaar dat ik daar een klein steentje aan mag bijdragen! Tegelijkertijd is het goed om te beseffen dat deelname aan SEM geen eindstation is. Het gaat hand in hand met het streven van leidinggevenden om zich te houden aan onze gedragscode én met het (regelmatig) informeren van medewerkers en gemeenteleden over de mogelijkheden die bestaan wanneer zij worden geconfronteerd met een vorm van machtsmisbruik. Het is mijn gebed dat we op die manier, met z'n allen, samen een veilige kerk en werkomgeving kunnen creëren!
Wat is Veiligekerk.nl?
Veiligekerk.nl is de website van Veilige Kerk een initiatief van drie kerkelijke meldpunten in samenwerking met Tear. Het wil bewustwording over wat een veilige kerk is wil vergroten. Veilige Kerk wil helpen om grensoverschrijdend gedrag binnen de kerk en huiselijk geweld te (h)erkennen, voorkomen en aan te pakken. Zij doen dit door middel van voorlichting, onderwijs en campagnes. Veilige Kerk is zelf geen meldpunt.
De drie aangesloten en uitvoerende meldpunten bij Veilige Kerk zijn: SMPR, Het Meldpunt en SEM. Deze meldpunten bieden opvang, begeleiding en klachtenprocedure(s).
Verschil in meldpunten
De drie meldpunten verschillen van elkaar wat kerkelijke achtergrond betreft. SEM is er voor christelijke gemeenten die zich herkennen in de Evangelische achtergrond/gedachtegoed en deelnemer geworden zijn van het netwerk. Bovendien kunnen ook christelijke organisaties lid worden van SEM.
Alle drie meldpunten richten zich op seksueel misbruik binnen kerkelijke gezags-relaties. Daarnaast heeft SEM aanvullend machtsmisbruik, manipulatie en financieel misbruik opgenomen in de gedragscode en geldt deze voor alle binnen een gemeente/organisatie aangestelde leiders.
Veilige Kerk brengt op de website ook huiselijk geweld onder de aandacht met verwijzingen en adviezen. Dat valt dan weer buiten de scope van SEM.
Wat biedt Veilige Kerk aan?
Veilige Kerk biedt aan allen die daarin geïnteresseerd zijn, informatie over:
- Preventie (o.a. stappenplan veilige kerk)
- Het melden van misbruik, de diverse kerkelijke meldpunten en mogelijkheden voor hulp aan slachtoffers en omstanders.
- Een agenda met relevante cursussen en trainingen op gebied van Veilig Kerk zijn.
- Een zeer uitgebreide lijst met (links naar) online materiaal over verschillende aspecten van veilige kerk, gegroepeerd naar doel(groep). Bijvoorbeeld: zondagse diensten, kerkleiders, kringavonden, jeugd, kinderen, vertrouwenspersonen en literatuur. Verder staat er een aantal publicaties ter inspiratie en ervaringsverhalen.
Wat biedt SEM aan zijn deelnemers?
- Een gedragscode: geldend voor alle aangestelde leiders in gemeente of organisatie.
- Een klachtenregeling voor die gevallen waarin een van die leiders zich niet gedraagt volgens de afgesproken gedragscode en iemand zich daar slachtoffer van voelt.
- Een meldpunt waar (vermeende) slachtoffers zich kunnen melden met hun verhaal.
- De mogelijkheid om gebruik te maken van een van onze vertrouwenspersonen om het verhaal van misbruik te verhelderen en hulp bij eventuele melding bij de klachtencommissie.
- Een deskundige en onafhankelijke klachtencommissie die door een slachtoffer ingediende klacht(en) over misbruik beoordeelt.
Daarnaast geeft SEM advies en voorlichting aan deelnemende gemeenten en organisaties.
- SEM biedt advies en ondersteuning aan bij de implementatie van het Stappenplan en andere preventieve maatregelen.
- Training en workshops over diverse thema’s die passen bij het werk van SEM. Wij verzorgen ook trainingen voor Vertrouwenspersonen die binnen gemeenten worden aangesteld.
- Deelnemende gemeenten en organisaties kunnen de SEM adviseur bellen voor advies tijdens crisissituaties n.a.v. (vermeend) seksueel misbruik. De bestuurlijk verantwoordelijken worstelen vaak met vragen, dilemma’s, stress en oplopende emoties. SEM biedt de mogelijkheid voor advies van een ervaren, onafhankelijke adviseur die niet betrokken is bij het meldpunt of de klachtencommissie.
SEM heeft dus een andere taak en verantwoordelijkheid dan Veilige Kerk, maar vormt samen met andere meldpunten Veilige Kerk. Samen staan we sterker en het is ook te verwachten dat de samenwerking verder gaat groeien.
Heeft u nog vragen? Bezoek de website van Veiligekerk.nl en Wijzijnsem.nl om te zien of uw vraag daar beantwoord kan worden. Hier staan ook de diverse contactadressen die in dit stuk zijn vermeld.
De klachtencommissie is een belangrijk onderdeel van het werk van SEM. Hun werk is vastgelegd in het klachtenreglement. Maar wat doen ze en wat hebben zij in de afgelopen jaren gedaan en geleerd? Een interview over het werk van de klachtencommissie met scheidend voorzitter van de klachtencommissie Ed Hartjes.
Hij hing al even in de lucht, maar nu is hij ook echt in te zien: de herziene klachtenregeling van SEM. Waar nodig is de terminologie iets aangepast en vereenvoudigd.
Voorzitter Rita Buijs over de herziene regeling:
“Wanneer er een klacht is, is het van het grootste belang deze zorgvuldig te behandelen. De klager en beklaagde moet weten wat hij/zij te wachten staat. Het onderlinge vertrouwen is tenslotte geschonden en men moet kunnen vertrouwen op een zorgvuldige behandeling. Een actuele klachtenregeling hoort daarbij en is een belangrijk onderdeel van SEM. Daarom ben ik dankbaar dat deze regeling weer actueel gemaakt is. Dit past in de lijn die ingezet is om onze organisatie, die groeit in aantal deelnemers, ook te versterken in kwaliteit.”
U kunt de nieuwe klachtenregeling hier downloaden.
Een samenwerking van kerkelijke meldpunten, koepels en christelijke hulp- en onderwijsorganisaties lanceren vandaag het online platform veiligekerk.nl
Hier wordt slagkracht tegen seksueel misbruik in de kerk vergroot.
Hoe ziet kerk-zijn er uit de komende tijd? Dat is een vraag waar veel over gedacht wordt. In dat nieuwe normaal mag en moet er ook (nieuwe) aandacht zijn voor veiligheid. SEM geeft 5 tips voor veilig kerk-zijn in het nieuwe normaal van kleine kringen.
Het bestuur van SEM heeft een nieuwe voorzitter. Wie is deze vrouw en wat kunnen we onder haar leiding verwachten bij SEM? Een kort interview met Rita Buijs-Ballast.
Zou je wat meer over jezelf en je achtergrond willen vertellen?
Ik ben 55 jaar. Getrouwd en moeder van twee volwassen zoons. Ik woon in Amersfoort. Ik ben opgegroeid in Dalen, Drenthe, in een gereformeerd (synodaal) gezin. Mijn vader was landbouwer en moeder een onderwijzeres, allebei maatschappelijk betrokken en actief in het kerkenwerk.
Na de middelbare school ben ik Theologie gaan studeren. Eerst in Apeldoorn en voor mijn doctoraal in Kampen.
Ik heb altijd gewerkt als geestelijk verzorger, eerst in de gehandicaptenzorg later in diverse verpleeghuizen. Op dit moment werk ik als predikant/geestelijk verzorger in zorgcentrum Theodotion in Laren.
Naast mijn werkzaamheden als geestelijk verzorger ben ik de afgelopen 15 jaar betrokken geweest bij diverse besturen. O.a. voor het PCBO in Amersfoort ben ik 8 jaar lang bestuurlijk verantwoordelijk geweest voor Identiteit en Personeelsbeleid.
En 6 jaar ben ik actief geweest als ouderling bij onze eigen kerk, De Hoeksteen in Amersfoort.
Waarom wil jij je inzetten voor SEM, Hét Evangelisch Meldpunt?
Ik heb in mijn werk veel gesprekken met mensen die al een heel leven achter zich hebben. En dan hoor je welk een gigantische impact het op mensen heeft als betrouwbaarheid en veiligheid geschaad worden. Zeker in een voor mensen belangrijke plek als hun eigen kerkelijke gemeente.
Tekst loopt door onder de foto.
Rita Buijs: "Het staat of valt met het besef dat we prachtige dingen in ons hebben en ook nare dingen."
Ik wil graag mijn steentje bijdragen om een plek te faciliteren waar mensen met hun verhaal heen kunnen en gemeenten te ondersteunen in het werken aan een klimaat van betrouwbaarheid en veiligheid.
Hoe zou je dat klimaat volgens jou het beste kunnen vormgeven?
Het staat of valt met het besef dat we prachtige dingen in ons hebben en ook nare dingen. Eerlijk naar jezelf en de organisatie kunnen kijken en dat leren, om ook bij elkaar dingen aan de orde te stellen. Feedback durven geven.
Daarbij is het belangrijk om goed bekend te zijn met onze gedragsregels. Zowel voor mensen die een rol hebben in leiderschap als voor gewone leden moet helderheid zijn over de omgangsvormen. En er moet een veilige plek zijn waar je kunt melden als die veiligheid in jouw beleving in de gemeente ontbreekt.
Waar ga jij je vooral op richten?
Ik heb gemerkt dat er al heel veel staat. De klachtencommissie, het meldpunt, vertrouwenspersonen, een projectmedewerker voor voorlichting, ze zijn er en ze weten wat er van hen verwacht wordt. Ik zie het als mijn taak om met het bestuur de randvoorwaarden voor een goede uitvoering van taken te bewaken én ons als meldpunt zichtbaarder te maken en te blijven bij de aangesloten gemeenten en organisaties. Daarbij hoort ook een nog betere informatievoorziening om ook preventief in gemeenten aandacht te geven aan de veilige kerk.