14 februari 2025

In memoriam Leendert de Jong

Op 15 december 2024 overleed Leendert de Jong - oud-voorzitter van ons meldpunt - na een kort
ziekbed op 72-jarige leeftijd.

Het lijkt toch ook weer niet zo lang geleden dat ik Leendert 22 september 2015 leerde kennen op ons kantoor van de Verenigde Evangelie- en Pinkstergemeenten(VPE)in Driebergen. Een ervaren medegelovige en bestuurder met de nodige kilometers op de teller ook in christelijk Nederland.

Hij wilde goed nadenken of hij zich aan de SGL of Stichting Gedragscode Leidinggevenden (zo heette SEM toen) wilde en kon verbinden. En als hij dat zou doen, wilde hij niet alleen op de winkel passen.

Hij besloot de voorzittersrol te aanvaarden en na niet al te lange tijd ging het over SGL op een hoger plan brengen, want haar missie en positie waren immers uniek voor Nederland. Leendert wilde dat
graag beter op de kaart zetten. Hij leidde de vergaderingen binnen de gestelde tijd (!), met een bijna altijd vriendelijke beslistheid. Het sierde Leendert dat hij zich kwetsbaar durfde op te stellen en eigen oneffenheden ruiterlijk kon benoemen.

Leendert heeft zich – naast andere verantwoordelijkheden - er echt ingegooid en zette door ondanks soms fysiek mindere momenten. We hebben als bestuur samen met Leendert nagedacht, gebeden, gezocht naar Gods weg voorwaarts, mooie en ook moeilijke momenten doorgemaakt.
Uiteindelijk kwam die nieuwe SEM met een nieuwe website en aanpak langzaam maar zeker van de
grond.

Leendert heeft zijn voorwaarden voor meedoen inderdaad invulling gegeven. In 2020 heeft hij mede gegeven zijn gezondheid het stokje overgegeven aan een nieuwe voorzitter.

Hij blijft in onze gedachten als een bevlogen en gepassioneerde broeder die ook wilde meebouwen aan Gods Veilige Kerk. Wij danken hem daarvoor en wensen zijn geliefden alle goeds en Gods vrede toe.

w.g.
Peter Grim, oud penningmeester SGL

14 februari 2025

Brochure Machtsmisbruik

Een handreiking voor christelijke geloofsgemeenschappen, groepen en organisaties

MissieNederland heeft, in samenwerking met onder andere SEM, een brochure ontwikkeld over machtsmisbruik. Hoe herken je de signalen en maak je machtsmisbruik bespreekbaar?

De brochure is gratis te downloaden via missienederland.nl. Daar zijn ook meer tips en tools rondom dit thema te vinden.

14 februari 2025

SEM op conferentie Veilige Kerk

SEM stond 12 november vorig jaar met een stand op het informatieplein van de conferentie ‘Veilige Kerk – een hoopvol perspectief’. Ook gaf onze adviseur een goed bezochte workshop over ‘Omgaan met weerstand in de kerk’.

Uitverkochte zaal
De conferentie was uitverkocht: er waren maar liefst 550 deelnemers. Diverse sprekers deelden informatieve en soms ook intense en emotionele verhalen. Zo vertelde Rinke Verkerk, schrijfster van het boek ‘Het hele dorp wist het’, over de rol van omstanders bij seksueel misbruik. Op de conferentie was ook een toepasselijk lied van Matthijn Buwalda te horen: ‘Tot je veilig bent’.

SEM-stand
In onze SEM-stand gaven vertrouwenspersonen informatie aan bezoekers over ons meldpunt. Wat we doen en voor welke doelgroep we ons inzetten. Ter plekke kon je je bij ons ook inschrijven voor trainingen.

Boekje over gespreksetiquette
De conferentie krijgt bovendien nog een vervolg. Onze partner Meldpunt Misbruik vroeg ons naar aanleiding van dit evenement om samen een boekje uit te brengen over hoe je zorgvuldig pastorale gesprekken voert. Over de do's and don'ts als iemand je in vertrouwen vertelt over seksueel grensoverschrijdend gedrag. Stijn Schenk van Samen Helen schrijft het boekje. We laten je weten wanneer het klaar is.

(een verslag van deze dag is na te lezen op veiligekerk.nl)

5 oktober 2024

SEM Klachtenprocedure over Grensoverschrijdend Gedrag: een lastige maar effectieve weg

Grensoverschrijdend gedrag blijft een belangrijk thema in organisaties. Bijna wekelijks lees je in de media over machtsmisbruik, (seksuele) intimidatie en ongewenste omgangsvormen. Eén op de zes werknemers heeft hier weleens mee te maken gehad. Ondanks dat ‘macht’ vanuit een christelijk perspectief wordt gezien in de context van dienen, verantwoordelijkheid en het volgen van Bijbelse principes, kan er ook in christelijke gemeenten en organisaties sprake zijn van misbruik van macht.

Leiders en bestuurders worden in het algemeen gezien als rentmeesters van hun macht en moeten verantwoording afleggen aan zowel God als de gemeenschap of organisatie die zij dienen. Het welzijn van anderen heeft prioriteit. Toch gaat het soms mis: iemand ervaart op seksueel gebied of op een andere manier grensoverschrijdend gedrag en komt daarmee naar buiten. Dat vergt moed, want hier start een moeilijk proces vol emoties. Het kan het extra lastig maken wanneer de mogelijke pleger(s) bekenden zijn, zoals een voorganger, oudste, leidinggevende of zelfs een bestuur of raad van oudsten. Het eerste aanspreekpunt is vaak een vertrouwenspersoon, en in veel gevallen leidt dit tot verzoening. Als een interne weg tot heling tot niets leidt, kan de klachtenprocedure van SEM worden gevolgd. Maar een klachtenprocedure roept ook belangrijke vragen op. Vragen als is zo’n procedure wel veilig?
Is het effectief? Hoe werkt het? Wat voor uitspraak volgt op een klacht en wat zijn de gevolgen? We merken dat deze vragen ook invloed kunnen hebben op het aangaan van een procedure.

Gelukkig biedt een duidelijke klachtenprocedure, zoals die van SEM, slachtoffers en getuigen van grensoverschrijdend gedrag een veilige manier om hun ervaringen te melden, dit kan naast het contact met de vertrouwenspersoon. Het kan helpen om de drempel te verlagen om incidenten te rapporteren, vooral wanneer er angst is voor vergelding of schaamte, of wanneer een slachtoffer keer op keer op een dichte deur stuit.

Een formele klachtenprocedure, zoals vastgelegd in de Klachtenregeling van SEM, helpt ook om consistentie te waarborgen in de manier waarop klachten worden behandeld, waardoor het risico op willekeurige of oneerlijke beslissingen wordt verminderd. In het reglement worden de stappen duidelijk geformuleerd die zullen worden genomen na een melding van een klacht, inclusief tijdlijnen, betrokken personen en de mogelijke uitkomsten. Dit helpt om onzekerheid en angst bij klagers te verminderen en zorgt voor een gestructureerde aanpak. Het is wel van belang dat de klacht zo duidelijk mogelijk wordt geformuleerd. Een vertrouwenspersoon kan hierbij helpen.

Op deze manier bevordert transparantie en vertrouwen binnen een organisatie. Wanneer slachtoffers weten dat hun klacht serieus wordt genomen en dat er een gestructureerd proces is om het incident te onderzoeken, is er meer ruimte om het vertrouwen in de organisatie te laten groeien. Dit kan aanmoedigen om naar voren te stappen en hun verhaal te delen, in de wetenschap en vertrouwen dat er een eerlijke behandeling zal plaatsvinden. Na ontvangst van een klacht volgt een onderzoek en beoordeling van de feiten. Dit omvat vaak het verzamelen van informatie, een mondelinge behandeling met de betrokken partijen, en het analyseren van relevante documenten of bewijsstukken. Het doel is om een objectief beeld te krijgen van de situatie en te bepalen of de klacht gegrond is.

Een klachtenprocedure kan ook een aanzienlijke impact hebben op de beklaagde, oftewel de persoon tegen wie de klacht is ingediend. De ervaring van beklaagde zijn kan variëren van mild ongemak tot ernstige emotionele en professionele gevolgen, dit is afhankelijk van de aard van de beschuldigingen.

De klachtencommissie kan een klacht gegrond of ongegrond verklaren. In gevallen waarbij sprake is van strafbare feiten of arbeidsconflicten, wordt de klager doorverwezen naar een overheidsrechter.

Wanneer iemand in het ongelijk wordt gesteld, kan de reactie variëren. Vaak heeft men moeite de uitkomst te accepteren en kan er sprake zijn van ontkenning, ongeloof, woede en soms ook schuldgevoel en schaamte. Na een eerste emotionele reactie kan een uitspraak ook leiden tot persoonlijke reflectie en aanpassing of verbetering van gedrag. Als de in het ongelijk gestelde de uitkomst accepteert, kunnen excuses en inspanningen om het vertrouwen te herstellen – en waar mogelijk verzoening – onderdeel zijn van de reactie.

Een goed functionerende klachtenprocedure is dus essentieel voor het effectief aanpakken van grensoverschrijdend gedrag. Het biedt een veilige, betrouwbare en rechtvaardige manier om klachten te behandelen, bevordert preventie en bewustwording, en zorgt voor de nodige ondersteuning. De SEM-klachtencommissie is zich ervan bewust dat een klachtenprocedure diepgaande gevolgen kan hebben voor zowel de klager als de beklaagd. Het is daarom cruciaal dat de procedure eerlijk, transparant en respectvol wordt uitgevoerd, met oog voor de rechten en het welzijn van alle betrokkenen. Een objectieve benadering helpt om de negatieve effecten op beide partijen te beperken en draagt bij aan een rechtvaardige en betrouwbare afhandeling van de klacht, zoals de Bijbel ons in Leviticus 19 vers 15 voorschrijft.

Namens de SEM klachtencommissie
Job Rietkerk

5 oktober 2024

Nieuwe penningmeester: ‘Bij SEM wist ik: het is goed’

Berend de Wit (79) heeft een ‘gigantische’ administratieve ervaring en die zet hij sinds kort in voor SEM. De nieuwe penningmeester heeft grote plannen voor de toekomst. De organisatie moet volgens hem in rap tempo professionaliseren, te beginnen bij de website. “Die moet gelikter worden. Veel antwoorden op vragen en de tarieven moet je gelijk online kunnen inzien.”

Berend is een geboren Amsterdammer. Hij groeide op in een gereformeerd gezin in de wijk Bos en Lommer. Als jongen van twaalf ontdekte hij aan de Amsterdamse grachten een grote passie: het orgel. In de Oude Kerk hoorde hij de bekende organist Feike Asma het lied ‘Heugelijke Tijding’ spelen en werd – zoals hij zelf zegt – gelijk’ ingezopen’ door de muziek. “Ik dacht: dit wil ik ook! Ik mocht spelen in de witte kerk– ‘de Suikerdoos’ – bij ons in de wijk. Mijn ouders vonden het eerst niks, maar toen ik de gemeente mocht begeleiden waren ze trots op me. Jaren later ging ik ook op les bij Willem Hendrik Zwart in Kampen.”

"Ik heb laatst kennisgemaakt met een groot aantal vertrouwenspersonen. Ik vind het zo mooi om te zien hoe zij naast mensen gaan staan die vermoeid en belast zijn."

Vierhonderd mannenbroeders
Hoewel hij gek was en nog steeds is op orgel spelen, werd hij geen professioneel organist. Al jong kwam hij in de administratie terecht. Via de oud-organist van de Suikerdoos kreeg Berend een baan bij het Christelijke Pedagogisch Studiecentrum (CPS) en werkte daar tot aan zijn pensionering in 2009 op de afdeling financiën.

Vrijwilligerswerk en een lintje
Ook doet hij zijn leven lang al vrijwilligerswerk als penningmeester. Zo deed hij veertig jaar de administratie bij de Belgische Evangelische Zending en was onder andere actief bij de Reformatorische Politieke Federatie (RPF), de voorloper van de ChristenUnie. “Bij de bijeenkomsten van de RPF speelde ik eerst op het orgel en zongen vierhonderd mannenbroeders het dak eraf, daarna verdedigde ik mijn begroting op het podium. Kwam ik net als Henk Binnendijk met een attribuut het podium op. Bijvoorbeeld met een paraplu. Dan zei ik: ‘Mensen, er is zwaar weer op komst. We hebben geld nodig’.”

Bijna tachtig jaar, ontelbare uren vrijwilligerswerk. Verdient dat onderhand geen koninklijk lintje? “Alsjeblieft niet zeg. Als ik straks voor Gods aangezicht staan, krijg ik een kroon. Dat vind ik veel belangrijker.”

Niet: zoek het maar uit
Berend is bescheiden over zijn inzet. En ook typerend voor hem: wat hij doet, doet hij trouw en met overgave. “Ik ben geen type dat dingen uit handen laat vallen en zegt: ‘Zoek het maar uit.’ Maar dat moet ik wel kunnen waarmaken, daarom zeg ik niet overal ‘ja’ op. Voor ik een taak aanneem, bid ik eerst tot de Here God. Dat deed ik ook toen de voorzitter van SEM – mijn goede vriend Tom – me vroeg te helpen met de financiën. Ik wil altijd zeker weten dat God me ergens plaatst waar Hij vindt dat ik nodig ben, niet omdat ik zo nodig zelf iets moet. Bij SEM wist ik: het is goed.”

Bijbel lezen langs de Moezel
God betrekken bij beslissingen is voor Berend iets heel normaals, want dat hoort erbij als je een relatie hebt. Vroeger zag hij dat anders, was geloof religie. “Ik weet nog exact het jaar waarop dat veranderde: 1975. Mijn vrouw en ik zouden op vakantie gaan naar de Moezel, maar we wilden eerst naar België om te helpen bij een evangelisatiecampagne. Mijn schoonzus was al betrokken bij de Belgische Evangelische Zending. Tijdens dat verblijf hadden mijn vrouw en ik een ontmoeting met de levende God. Dat was zo indrukwekkend. Toen we naar Duitsland gingen daarna, wandelden of fietsten we niet. We lazen de hele dag in de Bijbel.”

Klaarstomen voor de toekomst
Berend verheugt zich op zijn taak bij SEM. Hij kende het meldpunt niet voordat hij penningmeester werd, maar is vol lof nu hij de organisatie steeds beter leert kennen. “Ik heb laatst kennisgemaakt met een groot aantal vertrouwenspersonen. Ik vind het zo mooi om te zien hoe zij naast mensen gaan staan die vermoeid en belast zijn. Het voelt voor mij dus fijn om voor deze club te werken en ik verheug me erop SEM te helpen klaarstomen voor de toekomst.”

5 oktober 2024

Training voor interne vertrouwenspersonen

Ook in 2024 organiseerde en hield WIJZIJNSEM weer een aantal trainingen voor (aspirant) interne vertrouwenspersonen van aangesloten kerken, gemeenten en organisaties.

Veel informatie rondom de rol en taken van de interne vertrouwenspersoon staat in de reader die alle deelnemers aan de training ontvangen. Tijdens de training zelf is er naast informatie ook ruimte om met elkaar te oefenen en casussen te bespreken.

Vanuit het land zijn er vragen gekomen om bij het plannen van de trainingen rekening te houden met de deelnemers uit het zuiden en zuidwesten van het land.

Daarom hebben we nu in totaal vijf trainingen verspreid gepland door het hele land heen. . Drie trainingen vonden al plaats, namelijk in Hoofddorp, Zeist en Maassluis.
In oktober is er nog een training Spijkenisse en ook de interne vertrouwenspersonen van Mozaiek0318 in Veenendaal vroeg een training aan.

In totaal zijn nu 33 interne vertrouwenspersonen getraind en er zullen er nog 20 volgen tot het einde van het jaar.

(Aspirant) interne vertrouwenspersonen ervaren de trainingen als zeer zinvol. 10 van de 33 deelnemers vulden achteraf een vragenlijst in en gaven de training gemiddeld een 8,6. Zij beoordeelden de training als‘ opbouwend, duidelijk, professioneel, relaxed, inspirerend’. Ook vonden ze het fijn om ervaringen met elkaar te delen en elkaar te leren kennen.

Ook in 2025 gaan we trainingen organiseren. Dat is (onder voorbehoud) op de volgende data:

8 februari 2025 regio Noord/Oost
19 april 2025 regio Midden
20 september 2025 regio West
8 november 2025 regio Zuid

Wil je nu al zeker zijn van een plaats in de training? Geef je naam, gemeente en regio door aan [email protected]

5 oktober 2024

De Week tegen Pesten

Van 23 t/m 27 september 2024 was het de Week tegen Pesten. Deze campagne richt zich vooral op scholen. Dit jaar was het speerpunt kletsen over een ander: ‘Denk ff na! Als het om geklets gaat’.

Roddelen en kletsen, het misbruiken van WhatsApp. Vertrouwenspersonen komen dit soort klachten vaak tegen bij melders. Hoe we met elkaar omgaan blijft een belangrijk punt van aandacht.

In het stappenplan om te werken aan een veilige omgeving en open cultuur is het opstellen van omgangsregels een van de eerste acties. Duidelijke regels over roddelen kunnen zijn:

- We doen niet mee aan pesten, uitlachen of roddelen.
- Wij spreken elkaar aan als er wordt geroddeld. Wij willen goed zijn voor elkaar.

Het creëren van een aanspreekcultuur is belangrijk in de preventie van ongewenst gedrag. Een vertrouwenspersoon kan daarbij helpen door omgangsregels en gewenst gedrag onder de aandacht te brengen.

‘Ruim een kwart van de werkenden (27%) heeft wel eens te maken met treiteren, roddelen, uitlachen of ander vervelend gedrag op het werk’, meldt het CNV in haar onderzoek begin dit jaar.

28 juni 2024

SEM in gesprek met kennisinstituut van het ministerie van Justitie en Veiligheid

SEM spreekt binnenkort met het WODC. Dat is naar aanleiding van een WODC-onderzoek naar seksueel grensoverschrijdend gedrag binnen kerken en andere religieuze gemeenschappen. Het WODC is een onafhankelijk kennisinstituut van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Doel van het onderzoek is om de zorg aan slachtoffers te verbeteren.

De overheid besteedt steeds meer aandacht aan dit onderwerp. Zo besprak het parlement onder andere al de rapportages over misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk en bij de Jehova's Getuigen. Tegelijkertijd blijkt dat wetenschappelijk onderzoek bijna ontbreekt naar het voorkomen van misbruik en naar de vraag hoe structuur, patronen en regels binnen een religieuze gemeenschap van invloed zijn op de omgang met het misbruik en de aangifte bereidheid.

Het WODC wil daarom onderzoeken:
• wat binnen religieuze gemeenschappen de visie is op misbruik en hoe daar mee wordt omgegaan.
• hoe vaak grensoverschrijdend gedrag feitelijk voorkomt.
• welke hulpvraag slachtoffers hebben.
• hoe de omgang is met de slachtoffers en welke hulpverlening ze krijgen.

28 juni 2024

Rie Eland: SEM-secretaris met brede kijk op het leven

Een goede luisteraar, iemand die intens kan genieten van het kleine onverwachte. Zo omschrijven vrienden haar. Rie Eland (52) uit Apeldoorn is de nieuwe secretaris van SEM. Ze kende SEM niet van tevoren, maar vindt de organisatie - nu ze ‘m leert kennen - echt iets voor haar. “Waar SEM voor staat, sluit perfect aan bij mijn levensmotto: laat iedereen in zijn of haar waarde.”

“Ik wil SEM samen met de andere
bestuursleden nog meer in beweging zetten en ik wil echt ontdekken wat er speelt bij de leden."


Rie heeft een sterk analytische kant, maar ook een creatieve. Dat zie je terug in haar studiekeuzes: ze is zowel drs. bestuurskunde, als grafisch vormgever. Daarom blijven bestuurlijke taken trekken, hoewel ze haar brood nu alweer bijna twintig jaar verdient als zelfstandig ontwerper. “Vooral taken die te maken hebben met maatschappelijke thema’s, vind ik heel boeiend”, legt ze uit, “Zo werkte ik bijvoorbeeld ooit voor een netwerk van immigrantenkerken. Ik was daar regelaar en verbinder tegelijk,” Rie lacht: “Manusje van alles dus. Ik zorgde voor de communicatie, waaronder de nieuwsbrieven, organiseerde
overleggen met pastors, legde contacten en deed veldonderzoek.” Haar studies en uiteenlopende werkervaring zorgden voor een brede kijk op het leven. Die brede kijk kreeg Rie ook door jarenlang in het buitenland te wonen: “Ik ging samen met mijn man en zwanger van mijn oudste dochter eerst naar Kopenhagen, later woonden we 3,5 jaar vlakbij Kiel.”

In haar taak voor SEM stelt ze zich een aantal doelen. “Ik wil SEM samen met de andere bestuursleden nog meer in beweging zetten en ik wil echt ontdekken wat er speelt bij de leden. Het contact verstevigen. Ook ga ik me sterk maken om het onderwerp veiligheid in alle aspecten nog meer onder de aandacht te brengen. Zo merk ik in mijn eigen kerk dat het eigenlijk bijna nooit ter sprake komt, terwijl het in elke gemeente een vast agendapunt zou moeten zijn.”
Mensen helpen, problemen willen oplossen. Het zit in haar systeem gegoten. “Maar het is soms ook een valkuil”, erkent ze eerlijk. “Dan ga ik te lang door. Waar ik kan, probeer ik de maatschappij eigenlijk altijd een stukje beter te maken. Ik ben een gelovig mens en van daaruit zie ik het als een soort verplichting op te komen voor anderen. SEM doet dat ook, door meldpunt te zijn voor grensoverschrijdend gedrag. En dat vind ik heel mooi.”

28 juni 2024

SEM op de Alliantiedag van MissieNederland

SEM organiseert op de Alliantiedag van MissieNederland een meepraat-sessie voor haar eigen deelnemers. Op de agenda staan o.a. de samenwerking met andere meldpunten en het onderzoek vanuit de WODC. We nodigen je van harte uit om deel te nemen.

Wil je meer verdieping op het onderwerp grensoverschrijdend gedrag, dan kun je je op die dag ook inschrijven bij de workshop die SEM verzorgd.

Het thema van de Alliantiedag is ‘Jezus verbindt?!’ Hoe kan Jezus ons verbinden in de Nederlandse kerk en in de evangelische beweging, waar zoveel onderlinge verschillen zijn? Hoe bindt het evangelie ons als evangelicale christenen samen? 

MissieNederland is in 2013 ontstaan uit de fusie tussen de Evangelische Alliantie (EA) en de Evangelische Zendingsalliantie (EZA). De EA was in 2001 initiatiefnemer voor de oprichting SEM.