Non-profit organisaties (NGO) die zich inzetten voor de aanpak van maatschappelijke, sociale of wetenschappelijke problemen, hebben vaak een aureooltje boven zich en dat kan onethisch gedrag in de hand werken. Zo stellen vier onderzoekers van de Erasmus Universiteit en de Universiteit van Texas in een pas verschenen wetenschappelijk artikel in Sage Journals.
Het zogenoemde halo-effect ontstaat als mensen (waaronder werknemers en vrijwilligers) één positief aspect van een organisatie zien (bijvoorbeeld de missie) en vanuit dat perspectief de hele organisatie als moreel goed ervaren. Terwijl dit in werkelijkheid niet zo hoeft te zijn. De organisatie wordt eigenlijk opgehemeld, verheerlijkt.
Dat je je als NGO belangeloos inzet voor de samenleving heeft iets heel moois. Maar brengt het risico met zich mee dat onethisch gedrag niet herkend wordt Er kunnen ethische blinde vlekken ontstaan in je organisatie. Als er bijvoorbeeld sprake is van misbruik, wordt dat vaak niet geloofd, gerechtvaardigd of onder het tapijt geveegd door de leiding.
Zanger Matt Redman (10.000 redenen) ondervond dit bij een christelijke organisatie toen hij te maken kreeg met misbruik: “Veel mensen, waaronder mijn vrouw en ik, deden eerder al melding van misbruik, maar werden niet gehoord, aan het twijfelen gebracht of betutteld.”
Heb jij hart voor slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag in de kerk of op het werk? Vind jij het belangrijk dat leidinggevenden in evangelische gemeentes en organisaties betrouwbare en controleerbare leiders zijn of worden? Sta je bekend als een Pietje precies? Heb jij een juridische achtergrond en ervaring als bestuurssecretaris? Dan hebben wij een mooie functie voor je. Wij zijn Stichting Evangelisch Meldpunt. Wij zijn SEM.
Waarom zou je dit willen doen?
Om gelijk met de deur in huis te vallen: we kunnen je helaas geen betaalde functie aanbieden als bestuurssecretaris. Wel krijg je van ons een onkosten- en reisvergoeding. Waarom zou je bij ons willen aanschuiven? Omdat je bij SEM veel kunt betekenen voor anderen. En omdat je deel mag uitmaken van een organisatie die voor een groot deel werkt met vrijwilligers. Mannen en vrouwen die er voor de volle honderd procent voor gaan.
Ook wij als SEM-bestuurders voelen ons sterk betrokken. Niet alleen op wat we doen als stichting, maar ook op elkaar. Wij doen onze taken, maar we nemen net zo goed de tijd om eens een goed gesprek met elkaar te hebben of een keer gezellig samen uit eten te gaan.
Hoeveel tijd?
Kun je een SEM-secretaris zijn naast je gewone baan of als je al een redelijk volle agenda hebt? Ja hoor! Wij schatten dat je niet meer dan twee tot vier uur per week hoeft uit te trekken voor ons. We hebben als bestuur zes tot acht vergaderingen per jaar. De meeste kun je gewoon volgen achter je laptop. Ook zijn er vier tot zes live bijeenkomsten per jaar.
Welke taken?
Je hebt als secretaris verschillende taken.
Zoals:
agenda’s en roosters maken voor het bestuur
het opstellen van een beleidsplan, een begroting (samen met onze penningmeester), een werkplan en een jaarverslag
het lezen van elke punt en komma in statuten en klachtenregelingen en advies geven over de inhoud
Zit je alleen achter je computer? Nee, zeker niet. Je vergadert met het bestuur, maar je hebt net zo goed regelmatig contact met verschillende onderdelen van SEM en met de deelnemers. Zo kun je op de jaarlijkse SEM-bijeenkomsten veel mensen persoonlijk leren kennen. Ook doe jij de communicatie met de buitenwacht, zoals bijvoorbeeld Veiligekerk.nl of andere kerkelijke meldpunten.
Zin om bij ons aan te schuiven?
Mail onze voorzitter Rita Buijs via [email protected] als deze taak op je lijf is geschreven. Je mag een CV meesturen of net zo handig: een linkje geven naar je LinkedIn-profiel. Heb je een vriend of vriendin voor wie deze vacature perfect zou zijn? Wil je hem of haar dan tippen? Bedankt alvast!
Naast het kunnen uitvoeren van de typische zaken als
het opstellen en bewaken van de begroting,
het (laten) innen van de deelnemersbijdragen,
het doen van betalingen namens de stichting,
het opstellen van een jaarrekening
en het laten controleren van de financiële administratie en de jaarrekening
zoekt SEM een bestuurslid die goed bekend is met de evangelische wereld en het liefst deze ook representeert. Een bestuurslid bij SEM weet digitaal, ‘in de cloud’, te werken en neemt proactief en zelfstandig zijn rol als penningmeester waar.
Voor de uitvoering wordt samengewerkt met een boekhouder. De rol van penningmeester hoeft in die zin geen zware extra belasting te zijn.
We vergaderen ongeveer 6 avonden per jaar. Daarnaast hebben we ongeveer 2 x per jaar ontmoetingen met medewerkers/vrijwilligers.
Afgelopen december mocht SEM een nieuwe secretaris benoemen in de persoon van Marloes Wiltjer. Tijd voor een nadere kennismaking met haar rol in het bestuur.
Je bent nu een half jaar bezig als Secretaris. Hoe bevalt het tot nu toe?
Goed! Na een korte, maar intensieve inwerkperiode ben ik inmiddels helemaal 'in the running'. In de eerste periode was het een beetje aftasten over de vraag op welke manier ik aan mijn bestuursfunctie als secretaris - anders dan het simpelweg beantwoorden van inkomende e-mails - invulling wilde geven, maar samen met de input van de andere bestuursleden heb ik mijn draai daarin goed gevonden. Ik doe dat bijvoorbeeld door actief mee te denken met (kandidaat-)deelnemers over de vraag hoe zij 'aan de voorkant', d.w.z. voordat daadwerkelijk situaties van machtsmisbruik ontstaan, waarborgen kunnen inbouwen om machtsmisbruik door leidinggevenden te voorkomen. Dat vind ik persoonlijk het mooiste deel van mijn werkzaamheden!
Wat maakt dat jij je vrijwillig wilt inzetten voor SEM?
Ik vind het belangrijk dat iedereen zich veilig kan voelen en dat mensen elkaar met respect behandelen. Dat geldt overal, maar al helemaal binnen de kerk. De gemeente is dé plek waar je je geloof mag belijden, waar je gevoed mag worden, maar ook waar je je kwetsbaar opstelt. Juist daarom is het van groot belang dat iedereen zich daar veilig voelt. Helaas is dat in praktijk niet altijd het geval. Ik hoop met deze bestuursfunctie een stukje aan die veiligheid te kunnen bijdragen!
Wat zijn de voornaamste werkzaamheden die je doet?
Als secretaris heb ik eigenlijk twee petten op: ik ben bestuurslid en secretaris. Als bestuurslid denk ik met de andere bestuursleden na over de visie en het beleid van SEM. Dat doen we tijdens de bestuursvergaderingen die regelmatig worden gehouden. Als secretaris beheer ik de mailbox van het bestuur ([email protected]). Waar mogelijk beantwoord ik de vragen direct zelf en zo niet, dan zorg ik dat de berichten terechtkomen bij de daarvoor aangewezen persoon. Dat kan een ander bestuurslid zijn, maar ook bijvoorbeeld onze projectmedewerker Karin Somhorst of de klachtencommissie. Ik probeer e-mails zo snel mogelijk, maar in ieder geval binnen een aantal dagen, te beantwoorden.
Welke vragen en e-mails komen er zoal binnen bij het mailadres?
Een deel van de e-mails betreft vragen van deelnemers over (bijvoorbeeld) wijzigingen in hun gemeentestructuur of het gebruik en de toepassing van de gedragscode. Maar het grootste deel van de e-mails bestaat uit aanvragen van nieuwe deelnemers. Wanneer gemeenten of organisaties aangeven dat ze deelnemer willen worden van SEM, wordt hun aanvraag door twee bestuursleden (waaronder mijzelf) beoordeeld. Na de afronding van het toetsingsproces wordt de gemeente of organisatie definitief bevestigd als deelnemer van SEM.
Hoe zit dat toetsingsproces er verder uit?
Een aanvraag wordt getoetst aan de hand van de statuten, het huishoudelijk reglement en een recent jaarverslag van de aanvrager. Ten behoeve van een uniform toetsingsproces heb ik in de afgelopen tijd een toetsingskader opgesteld. Bij de toetsing bekijken we of de aanvrager valt onder de reikwijdte van SEM én of uit de stukken risico's blijken op machtsmisbruik. In dat laatste geval worden die risico's met de aanvrager gedeeld en wordt actief meegedacht over de beste manier om die risico's te verkleinen. In dat kader doe ik aanbevelingen aan de aanvrager. In veel gevallen gaan (kandidaat-)deelnemers actief aan de slag met die aanbevelingen en leidt het ook daadwerkelijk tot veranderingen. Dat is prachtig om te zien! Wanneer de aanvrager een eigen klachtenregeling heeft, dan wordt ook die klachtenregeling in de beoordeling meegenomen. De klachtencommissie van SEM kijkt of de klachtenregeling voldoende overeenkomt met de klachtenregeling van SEM. Zo wordt ervoor gezorgd dat bij eventuele klagers geen verwarring ontstaat over de vraag waar en wanneer ze nu eigenlijk terecht kunnen met hun klacht.
Wat wil je verder nog aan de lezers kwijt?
Zowel in mijn werk voor SEM als in mijn baan als jurist zie ik hoe belangrijk het is dat organisaties de mogelijkheid waarborgen om extern te spreken over ongewenste voorvallen, juist wanneer die voorvallen plaatsvinden in de relatie met een leidinggevende. Ik vind het zó mooi dat gemeenten en (christelijke) organisaties deze taak toevertrouwen aan SEM en op die manier willen bevorderen dat mensen zich binnen de kerk en op het werk veilig voelen en ik ben dankbaar dat ik daar een klein steentje aan mag bijdragen! Tegelijkertijd is het goed om te beseffen dat deelname aan SEM geen eindstation is. Het gaat hand in hand met het streven van leidinggevenden om zich te houden aan onze gedragscode én met het (regelmatig) informeren van medewerkers en gemeenteleden over de mogelijkheden die bestaan wanneer zij worden geconfronteerd met een vorm van machtsmisbruik. Het is mijn gebed dat we op die manier, met z'n allen, samen een veilige kerk en werkomgeving kunnen creëren!
Hij hing al even in de lucht, maar nu is hij ook echt in te zien: de herziene klachtenregeling van SEM. Waar nodig is de terminologie iets aangepast en vereenvoudigd.
“Wanneer er een klacht is, is het van het grootste belang deze zorgvuldig te behandelen. De klager en beklaagde moet weten wat hij/zij te wachten staat. Het onderlinge vertrouwen is tenslotte geschonden en men moet kunnen vertrouwen op een zorgvuldige behandeling. Een actuele klachtenregeling hoort daarbij en is een belangrijk onderdeel van SEM. Daarom ben ik dankbaar dat deze regeling weer actueel gemaakt is. Dit past in de lijn die ingezet is om onze organisatie, die groeit in aantal deelnemers, ook te versterken in kwaliteit.”
U kunt de nieuwe klachtenregeling hier downloaden.
Een samenwerking van kerkelijke meldpunten, koepels en christelijke hulp- en onderwijsorganisaties lanceren vandaag het online platform veiligekerk.nl
Hier wordt slagkracht tegen seksueel misbruik in de kerk vergroot.
Het bestuur van SEM heeft een nieuwe voorzitter. Wie is deze vrouw en wat kunnen we onder haar leiding verwachten bij SEM? Een kort interview met Rita Buijs-Ballast.
Zou je wat meer over jezelf en je achtergrond willen vertellen?
Ik ben 55 jaar. Getrouwd en moeder van twee volwassen zoons. Ik woon in Amersfoort. Ik ben opgegroeid in Dalen, Drenthe, in een gereformeerd (synodaal) gezin. Mijn vader was landbouwer en moeder een onderwijzeres, allebei maatschappelijk betrokken en actief in het kerkenwerk.
Na de middelbare school ben ik Theologie gaan studeren. Eerst in Apeldoorn en voor mijn doctoraal in Kampen.
Ik heb altijd gewerkt als geestelijk verzorger, eerst in de gehandicaptenzorg later in diverse verpleeghuizen. Op dit moment werk ik als predikant/geestelijk verzorger in zorgcentrum Theodotion in Laren.
Naast mijn werkzaamheden als geestelijk verzorger ben ik de afgelopen 15 jaar betrokken geweest bij diverse besturen. O.a. voor het PCBO in Amersfoort ben ik 8 jaar lang bestuurlijk verantwoordelijk geweest voor Identiteit en Personeelsbeleid.
En 6 jaar ben ik actief geweest als ouderling bij onze eigen kerk, De Hoeksteen in Amersfoort.
Waarom wil jij je inzetten voor SEM, Hét Evangelisch Meldpunt?
Ik heb in mijn werk veel gesprekken met mensen die al een heel leven achter zich hebben. En dan hoor je welk een gigantische impact het op mensen heeft als betrouwbaarheid en veiligheid geschaad worden. Zeker in een voor mensen belangrijke plek als hun eigen kerkelijke gemeente.
Tekst loopt door onder de foto.
Rita Buijs: "Het staat of valt met het besef dat we prachtige dingen in ons hebben en ook nare dingen."
Ik wil graag mijn steentje bijdragen om een plek te faciliteren waar mensen met hun verhaal heen kunnen en gemeenten te ondersteunen in het werken aan een klimaat van betrouwbaarheid en veiligheid.
Hoe zou je dat klimaat volgens jou het beste kunnen vormgeven?
Het staat of valt met het besef dat we prachtige dingen in ons hebben en ook nare dingen. Eerlijk naar jezelf en de organisatie kunnen kijken en dat leren, om ook bij elkaar dingen aan de orde te stellen. Feedback durven geven.
Daarbij is het belangrijk om goed bekend te zijn met onze gedragsregels. Zowel voor mensen die een rol hebben in leiderschap als voor gewone leden moet helderheid zijn over de omgangsvormen. En er moet een veilige plek zijn waar je kunt melden als die veiligheid in jouw beleving in de gemeente ontbreekt.
Waar ga jij je vooral op richten?
Ik heb gemerkt dat er al heel veel staat. De klachtencommissie, het meldpunt, vertrouwenspersonen, een projectmedewerker voor voorlichting, ze zijn er en ze weten wat er van hen verwacht wordt. Ik zie het als mijn taak om met het bestuur de randvoorwaarden voor een goede uitvoering van taken te bewaken én ons als meldpunt zichtbaarder te maken en te blijven bij de aangesloten gemeenten en organisaties. Daarbij hoort ook een nog betere informatievoorziening om ook preventief in gemeenten aandacht te geven aan de veilige kerk.
